Thừa cân béo phì được coi là căn bệnh mãn tính, nó không chỉ làm ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người.

Cùng với các bệnh mãn tính khác thì thừa cân béo phì cũng là một trong những bệnh lý nguy hiểm của thế kỷ 21. Tỉ lệ mắc bệnh thừa cân béo phì đang gia tăng nhanh chóng, chỉ trong vòng 3 năm (2007-2010) số người thừa cân béo phì tại Việt Nam đã tăng khoảng 10%. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) dự báo đến năm 2030 có khoảng 41% dân số thế giới sẽ mắc chứng thừa cân. Vậy những nguyên nhân nào gây nên bệnh thừa cân béo phì và tác hại nguy hiểm ra sao. Các bạn hãy tham khảo bài viết dưới đây và tính xem chỉ số BMI của mình ở mức nào nhé

Thừa cân béo phì là gì?

Theo Tổ chức Y tế thế giới WHO, thừa cân béo phì nghĩa là tình trạng tích tụ mỡ quá mức và không bình thường tại một số vùng trên cơ thể hay toàn thân gây ra nhiều nguy hại tới sức khỏe. Nhìn chung, bệnh thừa cân béo phì sẽ thể hiện rõ ở trọng lượng cơ thể so với trọng lượng tiêu chuẩn dựa trên chiều cao của người khỏe mạnh.
Cơ thể chúng ta luôn dự trữ một lượng mỡ nhất định để cơ thể sử dụng khi cần. Mỡ sẽ chuyển hóa thành năng lượng cho các cơ quan và cơ thể hoạt động, ngoài ra nó còn có vai trò giữ nhiệt và bảo vệ các cơ quan của cơ thể tránh bị Nhưng khi lượng mỡ tích tụ quá mức thì nó sẽ gây cản trở hoạt động của các cơ quan, gây nên bệnh thừa cân béo phì và một số bệnh lý nguy hiểm khác.

Điểm khác nhau giữa “thừa cân – béo phì”

Thừa cân là tình trạng cân nặng vượt mức phù hợp so với chiều cao của cơ thể.
Béo phì là tình trạng cơ thể tích tụ quá nhiều mỡ, mỡ phân bố cục bộ tại một số vùng đặc biệt của cơ thể như: bụng, đùi, eo… hoặc tích tụ trên toàn cơ thể.
Có nhiều phương pháp để đánh giá tình trạng béo phì như đo lớp mỡ dưới da, đo tỉ trọng mỡ trong cơ thể… và phương pháp thông dụng nhất là dựa vào chỉ số BMI.

Chỉ số BMI là gì?

Chỉ số BMI (Body Mass Index) là chỉ số khối lượng cơ thể, chỉ số này được sử dụng để xác định tình trạng cơ thể của một người có cân nặng lý tưởng, gầy hay thừa cân béo phì. Vào năm 1832 nhà khoa học người Bỉ đã đề ra chỉ số này. Công thức tính chỉ số BMI được áp dụng cho cả nam và nữ và chỉ áp dụng cho người trưởng thành, không áp dụng cho người có thai, người già và vận động viên.

Chỉ số BMI = Cân nặng cơ thể / [(Chiều cao)²] (kg/m²)

Dưới đây là thang phân loại chỉ số BMI của WHO dành cho người Châu Âu và thang phân loại chỉ số BMI của IDI & WPRO dành cho người Châu Á.

*Phân loại*	*BMI – WHO* *(kg/m²)*	*BMI – IDI & WPRO* *(kg/m²)*
Cân nặng thấp (gầy)	<18.5	<18.5
Bình thường	18.5 – 24.9	18.5 – 22.9
Thừa cân	25	23
Tiền béo phì	25 – 29.9	23 – 24.9
Béo phì độ I	30 – 34.9	25 – 29.9
Béo phì độ II	35 – 39.9	30
Béo phì độ III	40	40

Nguyên nhân gây ra “thừa cân béo phì”

Do sự mất cân bằng giữa năng lượng ăn vào và năng lượng tiêu hao:

khẩu phần năng lượng ăn vào vượt quá năng lượng tiêu hao của cơ thể, khi đó năng lượng dư thừa được chuyển thành mỡ tích tụ trong các cơ quan. Điều này xảy ra ở một số trường hợp, cụ thể như:
Người có thói quen dùng thức ăn nhanh, thức ăn giàu năng lượng, ăn nhiều đồ chiên, uống nhiều nước ngọt, bia rượu…

Người có nguy cơ cao bị thừa cân béo phì là những người ở tuổi trung niên do đây là độ tuổi bắt đầu có sự thay đổi nội tiết tố vì vậy mỡ cũng tích tụ theo xu hướng tự nhiên và ở độ tuổi này thường giảm các hoạt động về thể lực, nhưng lại nạp vào cơ thể quá nhiều các thực phẩm chứa tinh bột, đường, chất béo.

Người dân đô thị chiếm tỉ lệ lớn thừa cân béo phì do đời sống kinh tế, xã hội phát triển, người thành phố có cơ hội ăn những thực phẩm bổ dưỡng, năng lượng cao, nhưng lại ít có thời gian vận động cơ thể.
Người làm việc văn phòng, ít vận động hoặc lười tập luyện thể dục thể thao cũng là nguyên nhân của bệnh thừa cân béo phì.

Những người hoạt động thể lực thường ăn những loại thức ăn giàu năng lượng, khi họ chuyển đổi qua lối sống mới, hoạt động giảm đi nhưng vẫn giữ thói quen ăn nhiều nên cũng bị thừa cân béo phì.
Bị stress kéo dài, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng stress không chỉ gây hại cho nhiều bộ phận của cơ thể mà và stress có thể làm chậm quá trình trao đổi chất, làm cho cơ thể sản xuất ra nhiều cortisol gây cảm giác thèm ăn, ăn nhiều. Như vậy stress chính là thủ phạm làm thừa cân béo phì.

Ăn khi đang xem ti vi cũng là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến thừa cân béo phì. Một nghiên cứu năm 2011 chỉ ra rằng những người kiểm soát chế độ ăn uống và lượng calo đưa vào cơ thể mỗi ngày thường bị ảnh hưởng lớn bởi việc xem ti vi, điều này có nghĩa là khi xem tivi, bạn sẽ ăn nhiều hơn bình thường và không kiểm soát được lượng thức ăn đưa vào cơ thể.

Ăn khuya, theo các chuyên gia dinh dưỡng thì việc ăn sau bữa tối là điều không nên làm, vì buổi tối quá trình trao đổi chất thường diễn ra chậm hơn nên sẽ rất khó để tiêu hóa, đặc biệt là nếu bạn dùng những món nhiều dầu mỡ, hoặc đồ ngọt sẽ khiến bạn dễ rơi vào tình trạng chướng bụng khó chịu. Mặt khác, ăn khuya có nghĩa là bạn đang nạp thêm năng lượng đầu vào nhưng lại không tiêu hao nên thức ăn không được chuyển hóa thành năng lượng mà chuyển thành chất béo tích tụ trong cơ thể gây thừa cân béo phì.

Yếu tố di truyền:

Trong gia đình nếu cha hoặc mẹ hoặc thậm chí là cả hai đều béo phì thì nguy cơ con cái bị thừa cân sẽ rất cao. Giáo sư Peter Dolton và các cộng sự từ Đại học Sussex- Vương quốc Anh cho biết “trọng lượng của trẻ từ 35- 40% là thừa hưởng từ cha mẹ”, đăng trên Tạp chí Economics and Human Biology. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng trẻ có thể thừa hưởng một số gen từ cha mẹ dễ gây tăng cân chẳng hạn như gen gây thèm ăn, gen liên quan đến tiêu hao năng lượng…

Phụ nữ sau sinh:

Béo phì sau sinh là tình trạng thai nghén làm rối loạn chức năng vùng dưới đồi, tăng progesterone và các hormone khác, dẫn đến rối loạn chuyển hóa lipid, làm lượng mỡ tăng đột ngột trong thời gian ngắn gây béo phì.

Bệnh lý về tuyến giáp:

Là tình trạng tuyến giáp không tiết đủ các hormone nhằm đảm bảo sự phát triển của cơ thể, một trong những chức năng chính của hormone tuyến giáp là giúp tăng cường trao đổi chất, nên khi thiếu hormone này quá trình trao đổi chất bị chậm lại, khi đó chất béo không được chuyển hóa mà chuyển thành mỡ tích tụ trong các cơ quan dẫn đến thừa cân.

Thiếu ngủ:

Theo nghiên cứu nếu bạn thường xuyên thiếu ngủ 30 phút mỗi ngày sẽ làm tăng nguy cơ thừa cân béo phì lên đến 17%. Khi bạn ngủ không đủ, lượng hormone Ghrelin và Leptin tăng lên, là hormone có tác dụng kích thích thèm ăn, nên bạn cảm thấy đói và ăn liên tục nhất là thức ăn có nhiều đường dẫn đến tăng cân.

Tác hại của thừa cân – béo phì

Bệnh Béo phì không chỉ ảnh hưởng về góc độ thẩm mỹ, tâm lý căng thẳng, gây bất tiện trong sinh hoạt. Ngoài ra béo phì còn là nguyên nhân gây ra nhiều căn bệnh nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của con người như bệnh tim mạch, tiểu đường, ung thư,…

Giảm tuổi thọ:

Theo nghiên cứu của Cơ quan bảo vệ người tiêu dùng Liên Bang Nga, bệnh béo phì mức độ nhẹ giảm trung bình 3-5 năm tuổi thọ của con người, nếu béo phì ở mức độ nặng có thể làm giảm 15 năm tuổi thọ.

Nguy cơ ung thư:

Theo nghiên cứu của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, bệnh béo phì được cho là nguyên nhân của khoảng 8% bệnh nhân mắc ung thư và khoảng 7% số bệnh nhân tử vong do ung thư. bệnh thừa cân béo phì làm tăng lượng cholesterol trong tế bào miễn dịch nên làm giảm khả năng diệt tế bào ung thư của hệ miễn dịch trong cơ thể. Nhiều loại ung thư do béo phì gây ra như ung thư vú, ung thư thực quản, ung thư đại tràng, ung thư trực tràng, ung thư nội mạc tử cung…

Bệnh tim mạch:

người thừa cân béo phì, do lượng mỡ dư thừa có thể chuyển vào máu gây rối loạn lipid máu còn gọi là bệnh mỡ trong máu hoặc cholesterol cao. Cholesterol cao làm xơ hóa lòng mạch máu dẫn đến tăng huyết áp, đột quỵ, nhồi máu cơ tim. Mặt khác, người thừa cân béo phì dễ mắc các bệnh lý tim mạch vì tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu đi nuôi cơ thể, lâu ngày gây quá tải cho tim.

Bệnh tiểu đường:

Theo các nghiên cứu người thừa cân béo phì có nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường cao gấp 2 lần so với người có cân nặng bình thường. Người béo phì càng có nhiều chất béo trong cơ thể thì cơ thể càng cần nhiều insulin, đối với người béo phì do đề kháng insulin nên khả năng làm giảm đường huyết của insulin thấp hơn nhất là những người bị béo vùng bụng, lượng insulin lại không đủ để duy trì đường huyết ở người béo (insulin là hormone duy nhất có tác dụng làm giảm đường huyết) dẫn đến đường huyết tăng gây bệnh tiểu đường.

Bệnh lý đường hô hấp:

sự tích tụ quá nhiều mỡ ở lồng ngực, cơ hoành và ổ bụng sẽ gây nên hiện tượng ngáy, khó thở, rối loạn nhịp thở. béo phì càng nặng rối loạn nhịp thở càng nhiều.Trong trường hợp béo phì nặng, tình trạng khó thở có thể gây nên hội chứng Pickwick gây ngưng thở khi ngủ và có thể tử vong.

Rối loạn nội tiết:

béo phì gây rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, buồng trứng đa nang, khó thụ thai hoặc vô sinh. Khi có thai, bà mẹ có nguy cơ sinh khó, con dễ bị rối loạn chuyển hóa. Nam giới béo phì có nguy cơ bị yếu sinh lý và vô sinh.

Biến chứng về tiêu hóa:

thừa cân béo phì làm cho lượng mỡ thừa bám vào các quai ruột gây táo bón, bệnh trĩ. Lượng mỡ thừa tích tụ ở gan gây bệnh gan nhiễm mỡ nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn đến xơ gan. Các nhà khoa học cho biết cân nặng có liên quan đến lượng cholesterol trong dịch mật và ảnh hưởng trực tiếp đến sự hình thành sỏi mật.

Bệnh xương khớp:

người thừa cân béo phì có nguy cơ cao bị thoái hóa khớp, loãng xương, đau nhức do áp lực từ trọng lượng cơ thể gây lên sụn khớp. khớp gối và khớp háng là 2 khớp dễ bị tổn thương nhất vì đây là 2 khớp chịu áp lực lớn từ trọng lượng của cơ thể. Theo số liệu thống kê, tỉ lệ mắc bệnh thoái hóa khớp ở người thừa cân béo phì cao gấp 4-5 lần so với người bình thường, và béo phì cũng là một trong những nguyên nhân gây bệnh gout.

Suy giảm trí nhớ:

Theo một nghiên cứu mới, việc trẻ nhỏ bị thừa cân không chỉ gây ra những nguy hiểm tới sức khỏe thể chất mà có thể dẫn tới chỉ số IQ thấp. Tiến sĩ Jennifer Laurent từ Đại học Vermont – Mỹ cho biết “ Việc ăn quá nhiều khiến não kém phát triển, những trẻ béo phì thừa cân có lớp ngoài não mỏng hơn do vậy chúng có trí nhớ, khả năng quyết đoán và điều hành của não bộ kém hơn những trẻ khác”.
Các nhà khoa học thuộc Đại học London cho biết thừa cân làm tăng hơn 30% nguy cơ mất trí nhớ.
Theo tờ Daily Express, thừa cân làm giảm lưu lượng máu đến não, gây thiếu oxy từ đó làm suy yếu chức năng não bộ, nhóm nghiên cứu còn nhận thấy người thừa cân ở độ tuổi 50 dễ có nguy cơ bị mất trí nhớ.

Ảnh hưởng tâm lý:

Thừa cân béo phì khiến ngoại hình bạn trở nên quá khổ, gây ra cảm giác mặc cảm, tự ti, thụ động, kém tự tin trong giao tiếp và trong cuộc sống hàng ngày họ thường thu mình lại vì e ngại những phản ứng tiêu cực của xã hội. Nên béo phì chính là nguyên nhân gây ra tình trạng stress, chứng bệnh trầm cảm, làm giảm sút hiệu quả công việc.

Vì vậy để ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm do thừa cân béo phì gây ra, các bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo mỗi người chúng ta nên kiểm soát cân nặng của mình với một chế độ dinh dưỡng cân bằng, khoa học, kết hợp với vận động thể dục thể thao, thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ nhằm duy trì cơ thể khỏe mạnh, tăng tuổi thọ và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Công nghệ cao: sử dụng các công nghệ cao như sóng siêu âm, hồng ngoại…để đánh tan mỡ và đào thải một cách tự nhiên. Phương pháp này có nhiều ưu điểm như: hiệu quả cao, không biến chứng, xâm lấn, không cần nghỉ dưỡng… nên được rất nhiều người tin dùng. Các công nghệ tiêu biểu như: Slimmer Lipo, ULTRA FOCUS XERO LIPO,…

Phòng ngừa thừa cân béo phì

Thường xuyên kiểm tra cân nặng để có thể kịp thời điều chỉnh chế độ dinh dưỡng cho phù hợp.

Khẩu phần ăn mỗi ngày nên được thiết kế sao cho đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng, cân đối hợp lý, phối hợp nhiều loại thực phẩm khác nhau và thay đổi thương xuyên. Không nên chỉ ăn riêng và ăn quá nhiều một loại thực phẩm nào đó.

Việc thường xuyên rèn luyện thể dục thể thao vừa sức, phù hợp lứa tuổi sẽ hỗ trợ rất đắc lực cho việc phòng ngừa, giảm thiểu nguy cơ thừa cân béo phì.

Tăng cường phổ biến rộng rãi các thông tin giáo dục về dinh dưỡng hợp lý, phòng tránh thừa cân béo phì cũng như các bệnh mạn tính liên quan đến vấn đề dinh dưỡng.

—

CosMedical Clinic – Thẩm mỹ CÔNG NGHỆ MỸ

Cơ sở 1: Lầu 11, 538 Cách Mạng Tháng 8, P.11, Q.3, TP. HCM

Cơ sở 2: 111 Điện Biên Phủ, P. Đa Kao, Q.1, TP. HCM

Hotline: 0962 750 378

Website: CosMedicalClinic.com

Fanpage: https://www.facebook.com/CosMedicalClinicVN/

Mua sản phẩm tại:

blogs, CẨM NANG LÀM ĐẸP, Giảm béo

Chỉ số bmi, nguyên nhân, tác hại của bệnh thừa cân béo phì